དེབ་བརྒྱ་

ལྔ་བཅུའི་དུས་དྲན་དང་དཔེ་དེབ་བརྒྱ་དཔར་སྐྲུན། ཁག་གཉིས་པ།

བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་འབྱོར་ཏེ་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་དང་བསྟུན་ཏེ།    ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གིས་

འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༡༨ ནང་དཔར་སྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་པའི་དཔེ་དེབ་བརྒྱ་ཐམ་ལོངས་བའི་མཛད་སྒོ་རྒྱས་པ་ཞིག་

འཚོགས་གཏན་འཁེལ་ཡོད་པའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ། ཟླ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་གསར་

ཁང་གི་གསར་འགོད་པ་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ཆེད་དུ་བཀའ་ཟུར་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གཟིམ་ཆུང་དུ་བཅར་

ཏེ། དཔེ་དེབ་བརྒྱ་ཐམ་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་བརྩམས་ཆོས་ཁག་ཅིག་དང་ཁོང་སྒེར་གྱི་ལས་དོན་

བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ་གཤམ་གསལ་ལྟར་ཡིན།

དྲི་བ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བཀའ་རྩོམ་མཛད་པའི་བརྩམས་ཆོས་མང་ཆེ་བ་ནང་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་སྲོལ་རྒྱུན་

རིག་གནས་སྐོར་དང་། ལྷག་པར་དུ་ལེགས་བཤད་དང་བསླབ་བྱ་ལམ་སྟོན་ཞེ་གཅིག་ཡིན་ནའང་། གཞིས་བཞུགས་

སློབ་བརྒྱུད་མི་དམངས་ཁྲོད་འགྲེམ་སྤེལ་བྱ་རྒྱུར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཀག་འགོག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། གཞུང་འབྲེལ་

གསར་ལམ་ཁག་ཅིག་ཏུ། སྔར་ལོ་རྔ་བ་ཁུལ་དུ་ཞི་རྒོལ་ཤུགས་ཆེན་བྱུང་བ་དེ།   རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བརྒྱུད་བསྐུལ་

བྱས་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་པ་དེར་གསལ་བཤད་འདྲ་གནང་རྒྱུ་ཡོད་དམ།
ལན། མདོ་སྨད་ཁུལ་དུ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཀིརྟི་ཚང་འདི་བླ་རབས་མང་པོ་ཞིག་རེད་ལ། མི་མང་པོ་ཞིག་ལ་དད་པ་

དམ་ཚིག་གི་ཐོག་ནས་འབྲེལ་བ་ཡོད། ད་ལྟའང་ཁོང་ཚོར་དད་པ་དམ་ཚིག་ཡག་པོ་ཡོད་སྟབས། ངས་གང་བཤད་པ་

དེར་ཁོང་ཚོས་ཉན་གི་ཡོད། ཁོང་ཚོའི་ཐོག་ལ་ངས་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཐོན་གྱིན་ཡོད། དེ་ནི་ང་ལ་ནུས་པ་ཆེ་བས་མ་རེད།

ཁོང་ཚོར་དད་དམ་ཡག་པོ་ཡོད་པས་རེད། དེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཀྱང་མཐོང་གིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་ནུས་

པ་དེ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཐུབ་ཀྱིན་མེད། ངའི་བསླབ་བྱ་དེ་དག་ཏུ་ཆབ་སྲིད་ཡོད་པ་མ་རེད་ལ། རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་

དང་འགལ་བའི་སྐད་ཆ་དེ་བས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་། ངའི་སྐད་ཆས་མི་དམངས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་

ཞིག་ཐེབས་ཀྱིན་ཡོད་པ་དེ་མ་བཟོད་པ་རེད། ཡང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན། གནད་དོན་དེ་རིགས་

རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་བཀའ་ཡིན་མིན་ཐེ་ཚོམ་རེད། གཞི་རིམ་གྱི་ལས་འཛིན་པ་ཚོས་གོང་རིམ་ལ་སྤྲེལ་ལད་འཁྲབ་

ཆེད། ས་གནས་ཀྱི་འདི་འགྲིག་གིན་མི་འདུག གན་འགྲིག་གིན་མི་འདུག ཅེས་སྐད་བརྒྱབས་ན། ཁོང་ཚོར་ངོ་སོ་ཞིག་

རག་གིན་ཡོད། དེར་བརྟེན། འདི་དག་ས་གནས་ལས་བྱེད་ཀླད་མེད་རེ་ཟུང་གི་བྱེད་སྟངས་ཡིན་རྒྱུ་རེད་སྙམ་ཡོད།

སྔར་ལོའི་དོན་རྐྱེན་དེ་ངའི་སྟེང་ལ་ལག་པ་འཕྱི་ས་བྱས་ཡོད། དེ་རིགས་ལ་ཧང་སང་རྒྱུ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད།

སྔར་རྒྱ་ནག་གི་གྲལ་རིམ་འཐབ་རྩོད་ཟེར་བའི་སྐབས། ནོར་འཁྲུལ་ཡོད་ཚད་གཞན་ལ་ཁག་དཀྲི་བྱེད་པའི་སྲིད་བྱུས་

དེའི་རྔ་མ་རེད། དེ་ང་ལ་དམིགས་བསལ་གྱིས་གནག་པ་རེད་དྲན་གི་མེད། དེར་བརྟེན། རྒྱ་ནག་དཔོན་རིགས་ཉུང་

ཤས་ཤིག་ལ་དཀར་འདོན་བྱ་དགོས་དོན་མི་འདུག ང་ཚོ་མི་དམངས་ཀྱི་མདུན་སར་དཀར་བསྡད་ཡོད། རྒྱ་གཞུང་

གིས་ང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དེས། མི་མང་གི་སེམས་ལ་རྨ་བཟོ་བཞིན་ཡོད། བོད་མིའི་སེམས་ལ་རྨ་བཟོས་

ན་འཆམ་མཐུན་ཟེར་བ་དེ་ཡོང་ཐབས་མེད་སྟབས། ཁོང་ཚོའི་སྲིད་ཇུས་དེ་རྦད་དེ་ནོར་འཁྲུལ་རེད།

དྲི་བ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཕྱག་རྩོམ་གནང་བའི་༼ གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་ལོ་རྒྱུས་ལ་དཔྱད་པ་དྭངས་གསལ་

མེ་ལོང་ ༽ ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ནང་། རྒྱལ་པོ་གྲི་གུམ་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་བོད་དུ་ནང་ཆོས་དར་བ་ཡིན་མིན་གྱི་བཞེད་

ཚུལ་མི་འཐུན་པ་ཁག་ཅིག་ཡོད་པ་དེར་གསལ་བཤད་ཅིག་གནང་རོགས།

ལན། དེབ་དེའི་ནང་ངས་གྲི་གུམ་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་བོད་དུ་ནང་ཆོས་དར་བ་རེད་ཟེར་གི་མེད། ཁོང་ལ་དམ་ཆོས་

མཛད་པའི་བོད་རྒྱལ་བོ་དང་པོ་ཟེར་གྱིན་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། བོན་གྱི་བསྟན་འབྱུང་དེ་ཚོ་བཀླགས་སྐབས། གྲི་གུམ་

བཙན་པོའི་སྐོར་མང་པོ་ཞིག་ཐོན་ཡོང་གིན་འདུག་ལ།   དེ་དང་མཉམ་དུ་དོགས་པ་མང་པོ་ཞིག་ཀྱང་བསླངས་ཡོང་

གིན་འདུག བོན་པོ་ཚོས་གྲི་གུམ་བཙན་པོར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་སྐབས། གྲི་གུམ་བཙན་

པོས་རྒྱ་གར་ནས་བྲམ་ཟེ་དེ་འདྲ་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཏེ་ཆོས་ཞུས་པ་དང་། བོན་པོ་ཚོར་གནོད་པ་ཅུང་རེ་བྱེད་ཀྱིན་པ་

གསལ་པོར་འཁོད་ཡོད། དེ་དག་ལ་ཞིབ་འཇུག་གིས་གོང་འོག་བསྒྲིགས་ཏེ་བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལྟར་བྱས་པ་ཡིན་ན། ཕལ་

ཆེར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གྲི་གུམ་བཙན་པོས་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་བྱས་ཡོད་པ་དང་།  གྲི་གུམ་བཙན་པོ་བོད་ཀྱི་

རྒྱལ་པོ་ནང་ཆོས་བྱེད་མཁན་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་པའི་དོགས་གཞི་ཡོད་སྟབས། རྗེས་རབས་པ་ཚོར་དཔྱད་གཞིའི་ཚུལ་དུ་

བཞག་པ་ཡིན།

དྲི་བ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་གྱི་གཞུང་ཞིག་གསར་རྩོམ་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་གི་ཚན་

པ་ཞིག་འདི་ག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སློབ་ཚན་དུ་བདམས་ཡོད་རབས་འདུག་སྟབས། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་ཟློས་

གར་གྱི་གཞུང་དེ་གང་འདྲ་ཡིན་པ་དང་། ཟློས་གར་ལ་གཙིགས་ཆེན་མཛད་དོན་ཅི་ཡིན་ནམ།
ལན། རྩོམ་ཡིག་དེ་སྔོན་མ་ ༡༩༧༦ ལོར་ང་རང་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཡོད་སྐབས། སློབ་གྲྭའི་ལོ་རེའི་རྩོམ་ཡིག་འགྲན་བསྡུར་

ཞིག་ཏུ་བྲིས་ཏེ་ཨང་དང་པོའི་བྱ་དགའ་ཞིག་ཀྱང་ཐོབ་མྱོང་ཡོད། དེ་ཙམ་ལས་ང་རང་གིས་ཟློས་གར་དམིགས་བསལ་

གྱིས་རྩ་བ་ཆེན་པོར་མཐོང་བ་དེ་འདྲ་མ་རེད།    བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལ་སྡོམ་བརྒྱབས་ན། རིག་གནས་ཆེ་ཆུང་བཅུའི་

ཁོངས་སུ་བསྡུ་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་། བོད་རང་ལ་ཟློས་གར་གྱི་གཞུང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཞང་ཞུང་ཆོས་དབང་གྲགས་

པ་དང་ཤོང་སྟོན་ལོ་ཙཱ་བ་སོགས་ཀྱིས་བོད་སྒྱུར་བྱས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་འཁྲབ་གཞུང་རེ་གཉིས་ཡོད་ཀྱང་། ཟློས་གར་གྱི་

གཞུང་དང་བསྟན་བཅོས་ཟེར་བ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་ཡོད་པ་མ་རེད། དེར་བརྟེན།   འཁྲབ་གཞུང་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཟློས་

གར་གྱི་རྩ་བ་ཞིག་དགོས་ཀྱིན་འདུག་སྙམ་སྟེ། ངས་ཟློས་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས་དེ་བྲིས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རྩོམ་པ་པོ་ཚོར་

ཟློས་གར་གྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་རྒྱས་པ་རེ་རྩོམ་སྐུལ་གྱི་ཆེད་དང་།  བོད་པའི་བཅུ་ཕྲག་རིག་པའི་གནས་ལས་

ཟློས་གར་ལ་ཁ་སྐོང་ལྟ་བུར་བྲིས་པ་ཡིན། དེའི་རྗེས་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གྲངས་ནས་བཟུང་བོད་ནང་གི་དུས་དེབ་ཁག་ཏུ་

ཟློས་གར་གྱི་གཞུང་འདྲ་མིན་ཐོན་ཡོང་གིན་འདུག

དྲི་བ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༨ ལོར་བོད་གཞུང་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་གནང་

སྐབས། གཞུང་དོན་གྱི་ཞོར་ནས་མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སྐོར་ལ་ཉམས་ཞིབ་གནང་སྟེ། ༼ དགེ་འདུན་

ཆོས་འཕེལ་གྱི་རབ་བྱེད ༽ཅེས་པའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཡོད། ཞིབ་འཇུག་གི་གོ་རིམ་ཁྲོད་སྤྱི་ཡོངས་ནས་དགེ་

འདུན་ཆོས་འཕེལ་ལ་གཟིགས་ཚུལ་གང་འདྲ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་མུ་མཐུད་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་སྐོར་ལ་

ཉམས་ཞིབ་གནང་གིན་ཡོད་དམ།
ལན།     ང་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ནང་ལས་ཀ་བྱེད་སྐབས་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི། ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་ནང་རིག་གཞུང་

ཉམས་ཞིབ་པ་དང་། དེ་ནས་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་འཚོལ་བསྡུ་དང་ཉམས་ཞིབ་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད།   ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་འཚོལ་

བསྡུའི་ལས་གཞི་དེའི་ནང་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རྩ་བ་ཆེན་པོ་མང་པོ་བསྡུ་རུབ་བྱས་ཐུབ་ཡོད། ལས་དོན་དེ་

ཐོག་མར་ཀ་རྡོར་སྒང་གསུམ་ནས་མགོ་འཛུགས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ཀ་རྡོར་སྒང་གསུམ་དེ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་དང་

འབྲེལ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་སྟབས།   ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་འཚོལ་བསྡུའི་ཞོར་དུ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་སྐོར་གྱི་རྒྱུ་ཆ་

ཕྲན་བུ་རེ་འཚོལ་བསྡུ་བྱ་ཐུབ་ན་བསམ་སོང་། གང་ཡིན་ཟེར་ན། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ནི། བོད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་

འཛམ་གླིང་ན་སྙན་གྲགས་ཡོད་མཁན་ཞིག་རེད། ཁོང་ལ་ང་ཚོས་བདག་པོ་མ་བརྒྱབས་ན་འགྲིག་གིན་མི་འདུག་སྙམ་

སྟེ། ཁོང་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་བསྡུ་དང་ལོ་རྒྱུས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་ཏེ། ༼ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་རབ་བྱེད་ ༽

ཟེར་བའི་དཔེ་དེབ་ཅིག ངས་རྩོམ་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས་བཏོན་པ་རེད། དེའི་རྗེས་ཨ་རིར་དགེ་

འདུན་ཆོས་འཕེལ་རྗེས་དྲན་ཚོགས་འདུ་ཞིག་གི་སྐབས།  ཡང་བསྐྱར་༼ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་རབ་བྱེད་ཞབས་

བཏགས་མ་ ༽ཟེར་བའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་བཏོན་པ་ཡིན། དེའི་རྗེས་མུ་མཐུད་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་སྐོར་གྱི་རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་

བསྡུ་དང་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་ལས་ཀ་བྱ་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་རེད།  དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་སྐོར་ལ་ལྟ་སྟངས་གང་འདྲ་ཡོད་

ཟེར་ན། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ནི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཉམས་ཞིབ་བྱེད་མཁན་དང་པོ་དེ་ཆགས་ཡོད་པར་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་

རྒྱལ་པོ་དང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་དེ་འཛམ་གླིང་ནང་ཤེས་ཐུབ་པ་བཟོ་མཁན་ཐོག་མ་ཡང་ཕལ་ཆེར་དགེ་འདུན་

ཆོས་འཕེལ་ཆགས་ཡོད། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་དེ་ལྟར་གནང་བའི་རྗེས་ནས་བཟུང་། བོད་ཀྱི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་

ཁབ་ཁག་ཏུ་འབྲེལ་བ་ཅི་ཙམ་ཡོད་པ་དང་། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མངའ་རིས་དབང་ཐང་གིས་ཅི་ཙམ་ལ་ཁྱབ་ཡོད་པ་

གསལ་པོར་བསྟན་ཡོད་ལ། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ཟེར་བ་ཞིག་འཛམ་གླིང་ལ་གཞི་ནས་གྲགས་ཡོད།  དགེ་འདུན་ཆོས་

འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཉམས་ཞིབ་བྱེད་སྟངས་དེ་ཡང་། དེང་རབས་དང་མཐུན་པའི་ཉམས་ཞིབ་བྱེད་མཁན་བོད་མི་ཐོག་

མ་དེ་ཆགས་ཡོད། འོན་ཀྱང་།   དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་གསུངས་ཚད་བདེན་པ་རེད་དམ་ཟེར་ན་ཁག་པོ་རེད།

ཁོང་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཕྱིར་བཏོན་པ་ཙམ་རེད། དཔེར་ན། གངས་ལ་སེངྒེ་ཡོད་

པ་མ་རེད་ཟེར་བ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། ང་རང་གིས་ཀྱང་ཁས་ལེན་བྱ་ཐུབ་ཀྱིན་མི་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན། གངས་ལ་

སེངྒེ་མེད་དགོས་དོན་ཡོད་པ་མ་རེད། གངས་རིའི་ནང་གི་སེམས་ཅན་མང་པོ་སྟོངས་ཚར་བ་རེད། གངས་རིའི་ནང་

སེངྒེ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་གངས་གཡག་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱང་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ནང་བསྟན་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆར་གངས་

གཡག་ཀྱང་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། གངས་གཡག་ཡོད་ས་ན་གངས་སེང་ཡང་ཡོད་ཆོག་པ་རེད། གངས་ཀྱི་སེམས་

ཅན་དེ་རིགས་དཀར་པོ་ཆགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཁོར་ཡུག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད། གངས་རིའི་ནང་གི་དོམ་དཀར་

པོ་ཆགས་ཡོད་ལ། གངས་རིའི་ནང་གི་སྟག་དང་གཟིག་ཀྱང་དཀར་པོ་ཡིན། དེ་བཞིན། གངས་རིའི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་

ཙི་ཙི་དང་རི་བོང་། སྤྱང་ཀི ཝ་སོགས་ཀྱང་དཀར་པོ་ཡིན། ཡང་རེ་ཟུང་གིས་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ལྟ་བའི་ཐད་

ནས་དགེ་ལུགས་པའི་ལྟ་བར་དགག་པ་བརྒྱབས་ཡོད་སྐོར་བཤད་མོད། ང་དེ་ལ་དོགས་པ་ཡོད། ཀླུ་སྒྲུབ་དགོངས་རྒྱན་

རྩོམ་པ་པོ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ཡིན་མིན་ཐེ་ཚོམ་རེད། ཡིན་ནའང་དེའི་ནང་གི་རིགས་པ་དེ་ཚོ་དགེ་འདུན་ཆོས་

འཕེལ་གྱིས་བཏང་བ་མིན་ནམ་སྙམ་པ་ཞིག་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན། རིགས་པ་གཏོང་སྟངས་དེ་ཧ་ཅང་སྤྱང་ལྡན་པ་

ཞིག་ཡིན། རིགས་པ་གཏོང་སྟངས་ཙམ་ལས་ལྟ་བའི་ཐད་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་དེ་དག་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ཡིན་མིན་

མི་ཤེས། རིགས་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་རིགས་པ་སྤྱད་ཅིང་རྩོམ་ཡིག་མི་གཞན་ཞིག་གིས་བྲིས་ཏེ།   དགེ་འདུན་

ཆོས་འཕེལ་གྱི་མིང་བེད་སྤྱོད་བཏང་བ་མིན་ནམ་སྙམ་གྱིན་ཡོད། སྤྱིར་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་དགེ་ལུགས་པར་དད་

པ་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེར་དད་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་མཁན་ཞིག་རེད།

དྲི་བ། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དེབ་ཐེར་དཀར་པོ་འབྲི་སྐབས། སྲིད་དོན་སྐོར་གཙོ་བོར་འཛིན་

རྒྱུ་མིན། བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ལོགས་སུ་འབྲི་འདུན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད།     ཡོངས་གྲགས་སུ་ཞྭ་སྒབ་པས་

མཛད་པའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་རྒྱལ་རབས་དེ་ཡང་། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ཡིན་མིན་སྐོར་ལ་བཤད་ཚུལ་ཞིག་ཡོད།

དེར་བརྟེན། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་ཞིབ་འཇུག་གི་གོ་རིམ་ཁྲོད། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་

གྱི་སྲིད་དོན་མི་ཚེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐད་མཐོང་སྣང་གང་འདྲ་བྱུང་སོང་ངམ།
ལན།  ངས་འདི་ལྟར་བཤད་ཀྱིན་ཡོད། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ནི་སྲིད་དོན་ཉམས་ཞིབ་པ་རེད་དེ། སྲིད་དོན་པ་མ་

རེད་ཟེར་གྱིན་ཡོད། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ཁོང་ལ་བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་རབས་ཆེན་པོ་ཞིག་འབྲི་

འདུན་ཡོད་པ་གསལ་བོ་རེད། དབྱིན་ཇིའི་དཀྲུག་ཤིང་གི་འོག་ནས་བོད་གཞུང་གིས་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་འཛིན་

བཟུང་བྱས་པ་རེད། སྐབས་དེའི་བོད་ཀྱི་སྣང་རྩེ་ཤག་གི་མི་དཔོན་དེ་ང་རང་གི་ངོ་ཤེས་ཡིན། ཁོས་ལ་ང་ལ་བཤད་རྒྱུར།

དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་འཛིན་བཟུང་སྐབས། ཁོང་ལ་བཅའ་དངོས་ཡོད་ཚད་ལས་ཟིན་བྲིས་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་

རྩ་ཆེན་དུ་རྩི་བཞིན་འདུག དེར་ཐ་མག་གི་ཤུབས་དང་ཙག་སྒྲའི་སྒམ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ལ་བྲིས་པའི་ཡིག་ཆ་ཁུག་མ་ཆེན་

པོ་ཞིག་གི་གང་འདུག འདི་ལ་བདག་པོ་ཡག་པོ་རྒྱག་རོགས། ཞེས་བཤད་སོང་ཟེར། དེ་ནི་སྲིད་དོན་རྒྱལ་རབས་ཆེན་

པོ་ཞིག་འབྲི་རྒྱུའི་མ་རྩ་རེད། འོན་ཀྱང་། གཞུང་གི་དོ་དམ་འོག་ཤོར་རྗེས་གང་དུ་བཞག་པ་དང་སུ་ལ་རག་པ་ཧ་གོ་

ཡོད་པ་མ་རེད། འགའ་རེ་ཡིས་དེ་དག་རྒྱལ་རབས་འབྲི་མཁན་ཞིག་གི་ལག་ཏུ་ཤོར་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་མོད། ང་རང་

གིས་བསམ་ན། ད་སྔ་སུ་གང་གི་ལག་ཏུའང་རག་ཡོད་པ་མ་རེད་དྲན་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། གལ་སྲིད་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་

མཁན་ཞིག་གི་ལག་ཏུ་རག་ཡོད་ན།  ཁོས་བྲིས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་རྣམ་པ་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོང་གི་རེད།

འོན་ཀྱང་། ད་བར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གཅིག་ཀྱང་ཐོན་མེད། གཞན། དགེ་

འདུན་ཆོས་འཕེལ་ལ་བོད་བསྒྱུར་བཅོས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད། དེ་རྗེས་མ་ཁོ་རང་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པའི་

རྒྱུ་རྐྱེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་རེད་དྲན་ཡོད།  

དྲི་བ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ད་ལྟ་ཕྱོགས་གང་ལ་ཐུགས་ཞིབ་གནང་གིན་ཡོད་པ་དང་བརྩམས་ཆོས་གང་འདྲ་འབྲི་

འདུན་ཡོད། འབྱུང་འགྱུར་ཕྱག་ལས་གཙོ་བོ་གང་གི་ཐོག་ཏུ་གནང་རྒྱུའི་ཐུགས་འདུན་ཡོད་དམ།

ལན། ང་རང་བོད་ནས་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཡོང་སྐབས་ལོ་ ༡༨ སོན་མ་ཐག་པའི་ཕྲུ་གུ་ཞིག་རེད། ད་ལྟ་ལོ་བདུན་ཅུར་

སོན་ལ་ཉེ་བའི་རྒན་པ་ཆགས་ཡོད། ད་བར་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཆབ་སྲིད་དང་བཅས་པར་གང་འཇོན་ཅི་

ནུས་ཀྱིས་ཤུགས་བརྒྱབས་པ་ཡིན། ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་མུ་མཐུད་དེ་བོད་སྤྱི་པའི་དོན་དག་དང་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་

གཞུང་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་རྒྱུ་དང་། གཉིས་པ།    སོ་སོ་ལ་དམིགས་བསལ་གྱིས་རེ་བ་བརྒྱབས་བསྡད་ཡོད་པ་དང་

འབྲེལ་བ་ཡོད་རིགས་ཚོར་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐོག་ནས་ཕན་ག་རེ་ཐོགས་ཀྱིན་འདུག ཁོང་ཚོའི་ཆེད་ངའི་མི་

ཚེ་ལྷག་མ་འདི་ཇི་ལྟར་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཐུབ་ཀྱིན་འདུག   དེའི་ཐད་འབད་བརྩོན་བྱ་རྒྱུ་ངའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་

རེད་སྙམ་ཡོད། གཞན། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་དུས་རྒྱུན་མི་ཐོག་གསར་རྙིང་བརྗེ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།  མི་ཐོག་རྒན་པ་

ཚོས་མི་ཐོག་རྙིང་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཤུལ་འཇོག་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཅེས་བཀའ་གནང་གིན་ཡོད་པ་ལྟར།

ཀིརྟི་ཚང་དང་འབྲེལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་གང་ཐུབ་ཅིག་འབྲི་རྒྱུར་རེ་བ་བརྒྱབས་ཏེ། མིང་ལ་༼ དེབ་ཐེར་སེར་པོ ༽ཟེར་བ་ཞིག་

གི་རྩོམ་སྒྲིག་ལས་རིམ་འགྲོ་བཞིན་པ་ཡིན། གཞན་པ་ཞིག་ལ། བོད་ནང་གི་མི་དེ་ཚོར་རོགས་པ་རེ་བྱ་ཨེ་ཐུབ་སྙམ་

སྟེ་རེ་བ་རྒྱག་གིན་ཡོད་ཀྱང་།   ཁོར་ཡུག་གི་མཐུན་རྐྱེན་དང་བོད་རྒྱའི་གནས་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་གི་དབང་གིས་

ཁག་པོ་ཆགས་འདུག འོན་ཀྱང་། སོ་སོའི་སེམས་ནང་མ་འོངས་པར་འདི་དང་དེ་བྱ་དགོས་ཀྱིན་འདུག་སྙམ་པའི་རྨི་

ལམ་མང་པོ་ཞིག་བཏང་བསྡད་ཡོད། གལ་སྲིད་ང་ཚོ་བོད་དུ་ལོག་རྒྱུ་མ་བྱུང་ན། རྨི་ལམ་དེ་དག་རྨི་ལམ་ནང་ནས་

རྫོགས་འགྲོ་བ་ཞིག་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་སྟབས། ང་རང་གིས་༼ ངའི་མ་འོངས་པའི་རྨི་ལམ ༽ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་འབྲི་

ཐུབ་ན་བསམ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། གལ་སྲིད་ང་བོད་དུ་ལོག་རྒྱུ་མ་བྱུང་ན། ངའི་སེམས་ལ་དྲན་བསྡད་པ་དག་

འབྲེལ་ཡོད་མི་མང་ཚོར་མ་འོངས་ལམ་སྟོན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ཐུབ་ན་བསམ་བསྡད་ཡོད།