༄༅། །རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་བཙུགས་ནས་ལོ་༦༠ འཁོར་བའི་སྐྱེ་སྐར་ཉིན་      གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལ་༼ཡིག་ཆ་དཀར་པོ་ཞིག་དང་མི་གཉིས་སྲོག་ཐོག་བཏང་བའི་                                          ལག་རྟགས།༽  སྤྲད་པ།  དམག་དཔུང་རུ་སྒྲིག་གི་བརྡ་ལན། འདི་ལོ་ཕྱི་ཟླ་༡༠ཚེས་༡ཉིན་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་༦༠འཁོར་བའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོ་དེ་ རྔམ་བརྗིད་དོད་པོའི་ངང་སྤེལ་བ་རེད།    སྤོབས་པ་དང་སེམས་འགུལ་འཐེབས་པའི་དམག་དཔུང་གིས་དམག་གི་གོ་ མཚོན་གསར་པ་ངོམ་བཞིན་རུ་བསྟར་བསྒྲིགས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོའི་མདུན་ནས་མདུན་བསྐྱོད་བྱེད་སྐབས། དེར་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོས་དབུགས་དམ་སྟེ་བལྟས་པ་རེད། གོ་མཚོན་གྱི་ཁྲོམ་རྭ་ཆེན་མོ་དཻར་འགྲམ་ཆུ་འཁོར་ ནས་བལྟ་བཞིན་པ་ནི་འཛམ་གླིང་གི་མཚོན་ཆའི་བཟོ་གྲྭ་ཁག་རེད། འོན་ཀྱང་ཁོང་ཚོར་ཆེས་བློ་ཕམ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་ ཡོད་པ་དེ་ནི།...

སྐྱག་རྫུན་ལ་ལན་འདེབས བོད་རང་བཙན་སྐབས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཡིག་བརྩི་མེད་བཏང་བ། དེའི་དུས་སུ་མི་དམངས་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཆ་ མེད་པ། མི་དམངས་ལ་དཔལ་འབྱོར་མེད་པ། བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་ནས་མི་དམངས་ལ་རང་དབང་ཡོད་པ། ཆབ་སྲིད་ཁེ་དབང་སྤྱོད་རྒྱུ་ཡོད་པ།  མི་དམངས་ཀྱི་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་དང་།  མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་འགོ་ ཚུགས་ཚུལ་བསྐྱར་བཤད་ཡང་བཤད་བྱས་པའི་སྐོར། དངོས་དོན།  ༡༽ བཅིངས་འགྲོལ་བཅང་རྗེས། བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་རྒན་བྱིས་བཅས་པར་བྱས་ཉེས་འདི་ཡིན་མེད་པར་ཉེས་བརྡུང་ བཙོན་འཇུག  སྲོག་ཐོག་ཉེས་གཅོད་རང་སྣང་གང་དྲན་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐོར་འཛམ་གླིང་ཡོངས་གྲངས་སོ། ༢༽ བོད་མི་མང་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རང་དབང་ལྟ་ཅི་རང་གི་སྲོད་ལ་རང་དབང་མེད་པ་རྒྱ་མི་གུང་ཁྲན་གྱིས་བཙན་ཤེད་ འོག་གང་འདོད་དུ་སྲོད་ཆད་གཏོང་གི་ཡོད། ༣༽ མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་ཡོད་ཟེར་བ་མི་བདེན་སྟེ། ཨ་ལགས་བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབར་གྱིས་བརྩམས་པའི་ངའི་ ཕ་ཡུལ་གྱི་ཡ་ང་བའི་ལོ་རྒྱུས། དེབ་ལས། ༡༩༥༨ ནས་༡༩༦༤ བར་འགོ་ལོག་ཁུལ་དུ་བོད་མི་གྲངས་ ༥༡༥༦༨ དང་ ཡུལ་ཤུལ་ས་ཁུལ་དུ་བོད་མི་གྲངས་  ༤༣༢༤༡ བཅས་ས་ཁུལ་དེ་གཉིས་ཙམ་ནས་མི་གྲངས་ ༩༤༨༡༩ ཙམ་དམར་ གསོད་དང་།...

བདེན་དོན་ནི་ནམ་ཡང་བསུབ་ཐབས་མེད། བོད་རང་བཙན་སྐབས་ཀྱི་སྦྲགས་འཛིན་ལ་སྦྲག་ཐམ་ཕབ་པ།

༄༅། །བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ།  སྲི་ཞིའི་ཕན་བདེའི་འདོད་རྒུ་འབྱུང་བའི་གཏེར། ཐུབ་བསྟན་བསམ་འཕེལ་ནོར་བུའི་འོད་སྣང་འབར། བསྟན་འགྲོའི་ནོར་འཛིན་རྒྱ་ཆེར་སྐྱོང་བའི་མགོན། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་རོལ་མཚོ་རྒྱས། རྡོ་རྗེའི་ཁམས་སུ་བརྟན་པས་ཕྱོགས་ཀུན་བྱམས་བརྩེས་སྐྱོང༌། གནམ་བསྐོས་དགའ་བ་བརྒྱ་ལྡན་དབུ་འཕང་དགུང་ལ་རེག ཕུན་ཚོགས་སྡེ་བཞིའི་མངའ་ཐང་རྒྱས། བོད་ལྗོངས་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་ཁྱོན་ལ་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གསར་པས་ཁྱབ། ཆོས་སྲིད་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་དར། ཐུབ་བསྟན་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱས་པས་འཛམ་གླིང་ཡངས་པའི་སྐྱེ་རྒུ་ཞི་བདེའི་དཔལ་ལ་སྦྱོར། བོད་ལྗོངས་བསྟན་འགྲོའི་དགེ་མཚན་ཉི་འོད་ཀྱི། བཀྲ་ཤིས་འོད་སྣང་འབུམ་དུ་འཕྲོ་བའི་གཟིས། ནག་ཕྱོགས་མུན་པའི་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག

༄༅། །བདེན་ཚིག་སྨོན་ལམ་བཞུགས་སོ།   ཚད་མེད་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་དཔལ་མངའ་ཞིང༌།  །ཉམ་ཆུང་འགྲོ་ལ་བུ་གཅིག་ལྟར་དགོངས་པའི།  དུས་གསུམ་བདེ་གཤེགས་སྲས་དང་སློབ་མར་བཅས། །བདག་གི་བདེན་པའི་སྨྲེ་སྔགས་འདི་དགོངས་ཤིག  །སྲིད་ཞིའི་གདུང་སེལ་ཡོངས་རྫོགས་ཐུབ་པའི་བསྟན། །འཛམ་གླིང་ཡངས་པའི་ཕན་བདེའི་དཔལ་དུ་རྒྱས། །དེ་འཛིན་མཁས་དང་གྲུབ་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས། །ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་བཅུའི་བྱ་བ་འཕེལ་བར་མཛོད། །མི་བཟད་ལས་ངན་དྲག་པོས་ཡོངས་ནོན་པས།  །བར་མེད་དུ་ཁས་མནར་བའི་ཉམ་ཐག་འགྲོ། །བཟོད་དཀའི་ནད་མཚོན་མུ་གེའི་འཇིགས་པ་ཀུན། །ཞི་ནས་བདེ་དགའ་རྒྱ་མཚོར་དབུགས་དབྱངས་མཛོད། །ཁྱད་པར་གངས་ལྗོངས་ཆོས་ལྡན་སྐྱེ་འགྲོ་རྣམས། །ནག་ཕྱོགས་ཀླ་ཀློའི་དཔུང་གིས་བརྩེ་མེད་དུ། །ངན་དགུས་འཇོམས་པའི་ཁྲག་དང་འཆི་མའི་རྒྱུན། །མྱུར་དུ་ཆོད་པའི་ཐུགས་རྗེའི་མཐུ་དཔུང་བསྐྱེད། །ཉོན་མོངས་གདོན་གྱིས་སྨྱོས་པའི་བརླང་སྤྱོད་ཀྱིས། །རང་གཞན་གཉིས་ཕུང་བགྱིས་པའི་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ། །མི་བསྲུན་སྐྱེ་བོ་ཚོགས་རྣམས་བླང་དོར་མིག །ཡོངས་ཐོབ་བྱམས་བརྩེས་མཛའ་བའི་དཔལ་ལ་སྦྱོར། །རིང་ནས་སྙིང་དུ་བརྣགས་པའི་འདོད་པའི་དོན། །ཡོངས་རྫོགས་བོད་ལྗོངས་རང་དབང་གཙང་མའི་དཔལ།...

བོད་རང་བཙན་རྒྱ་ལག་དུ་མ་ཤོར་གོང་བོད་ཀྱི་ཤོག་དངུལ། བོད་རང་བཙན་མ་ཤོར་གོང་ཕྱིར་སྤྱོད་ཆོག་པའི་ལག་ཁྱེར།

༼༡༩༦༡ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་གྱི་གྲོས་ཆོད།༽   ༈ སྐབས་དེར་བོད་དོན་སྐོར་བཀའ་བསྡུར་སྐབས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་གྲངས་ ༥༦ དང༌། ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་གྲངས་ ༡༢ ། བར་བཞུགས་བྱེད་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་གྲངས་ ༢༧ ། ཚོགས་ ཞུགས་མི་བྱེད་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་གྲངས་ ༨ བཅས་བྱུང་སྟེ་མང་མོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁའི་གྲོས་ཆོད་བྱུང་བ། ༡༩༥༩ ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༤ པའི་སྐབས་སུ་བོད་ དོན་སྐོར་གྲོས་ཆོད་ཨང་ ༡༣༥༣ འཁོད་པ་བཞག་པར་དྲན་གསོ་བྱ་རྒྱུ།བོད་དུ་བོད་མི་མང་གི་གཞི་རྩའི་ འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩ་འགལ་དང༌། ཁོང་ཚོས་སྔར་ནས་སྲོལ་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་ཏུ་བཙན་གནོན་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རྒྱུན་བསྟུད་དུ་ཡོད་ པ་འདི་ལ་བློ་ཕམ་ཧ་ཅང་གི་ཆེན་པོ་ཡོད།གནས་ཚུལ་འདི་དག་གིས་རྐྱེན་པས་བོད་མི་མང་ལ་དཀའ་སྡུག་ ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་ནི། ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་ཕོན་ཆེ་བྲོས་འབྱོར་ཡོང་མུས་ ནས་ར་འཕྲོད་ཡོད་པ་ལྟར་འདི་ཐད་ལ་སྙིང་ནས་བློ་གཡེང་ཆེ་བའི་མཐོང་ཚུལ་ཞིག་བྱུང༌། མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ ཚོགས་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང༌།...

                 གལ་ཆེའི་ཟུར་སྣོན་ཡིག་ཆ། ༥ བཙན་ཤེད་སྡིགས་རའི་འོག་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན།   ༈ ༡༩༥༡ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་པེ་ཅིང་ཀྲུང་ནན་ཧས་ཆིང་ཀྲེན་ཏན་ཞེས་སྲིད་སྐྱོང་ཚོམས་ཆེན་ ནང་དུ་ “རྒྱ་ནག་དབུས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དང་བོད་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་དབར་བོད་ཞི་ བས་བཅིངས་འགྲོལ་འབྱུང་ཐབས་སྐོར་གྱི་གྲོས་མཐུན་” ཞེས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ནི། ༡༽ བོད་ཀྱི་མི་དམངས་རྣམས་མཐུན་སྒྲིལ་བྱས་ཏེ་ཕྱི་རྒྱལ་བཙན་དབང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཙན་ཤུགས་ བོད་ནས་མཐར་སྐྲོད་གཏོང་དགོས། བོད་ཀྱི་མི་དམངས་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ མེས་པཱུའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁྱིམ་ཚང་ཆེན་པཱུའི་ནང་དུ་ལོག་དགོས། ༢༽ མི་དམངས་བཅིངས་བཀྲོལ་དམག་བོད་དུ་བསྐྱོད་དེ་རྒྱལ་ཁབ་བརྟན་པོར་སྲུང་རྒྱུ་ལ་བོད་ཀྱི་ས་  གནས་སྲིད་གཞུང་ནས་རོགས་རམ་ལྷུར་ལེན་བྱེད་རྒྱུ། ༣༽ ཀྲུང་གཱུ་མི་དམངས་ཆབ་སྲིད་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གུང་ཐང་ཀང་ལིང་གི་མི་རིགས་སྲིད་བྱུས་གཞིར་ བཟུང་སྟེ། ཀྲུང་དབྱང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ནས་གཅིག་བསྒྲིལ་གྱིས་འགཱུ་འཁྲིད་འོག...

                 གལ་ཆེའི་ཟུར་སྣོན་ཡིག་ཆ། ༤ ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༤ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༣ ཉིན་གྱི་དབྱིན་བོད་བཟུང་སྦྲེལ་གྱི་གསལ་བསྒྲགས།    ༈ སྒེ་རེ་ཊ་སྦི་རི་ཀྲན་དང༌། བོད་གཞུང་གི་བཀའ་མངགས་ངོས་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ནས་ད་ལམ་གཤམ་ གསལ་གྱི་ཚིག་འབྲུ་ཡིག་ཐོག་བཀོད་དོན། ཆིངས་ཡིག་ཟུར་དུ་ཡོད་པ་དེབཞིན་དབྱིན་གཞུང་དང༌། བོད་གཞུང་ནས་བརྩི་འཇོག་བྱེད་རྒྱུ་ངོས་རྣམས་ངེས་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཆིངས་ཡིག་དེར་རྟགས་ འཛུགས་མ་བྱས་པར་ཆིངས་ཡིག་དེའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཐོབ་དབང་གང་ཡོད་རུང་ཆ་གནས་མི་བྱེད་ པ་བཅས་ཤོག་ལྷེ་འདི་བཞིན་ལ་ངོས་རྣམས་ནས་དབྱིན་བོད་ཡི་གེ་འདྲ་གཉིས་རེའི་ཐོག་ཐམ་ཀ་དང༌། མིང་རྟགས་བརྒྱབ་ཡོད། སིམ་ལར་ཕྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བཅུ་བཞི་ཟླ་བ་འཇུ་ལའི་ཏ་རིག་གསུམ། བོད་ལུགས་ཤིང་སྟག་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༠ ལ། ༡ དབང་ཆ་ཆ་ཚང་ཡོད་པའི་དབྱིན་གཞུང་སྐུ་ཚབ། ཨི་ ཧེན་རི་ མེག་མ་ཧོན་གྱི་རྟགས་དང༌། ཐམ་ཀ། ༢ ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་སྦུག་ཐམ། ༣ བློན་ཆེན་བཤད་སྒྲའི་རྟགས་དང༌། ཐམ་ཀ། ༤ འབྲས་སྤུངས་དགོན་པའི་ཐམ་ཀ། ༥ སེར་ར་དགོན་པའི་ཐམ་ཀ། ༦། དགའ་ལྡན་དགོན་པའི་ཐམ་ཀ། ༧...

           གལ་ཆེའི་ཟུར་སྣོན་ཡིག་ཆ། ༢ ཆུ་བྱི་ ༡༩༡༣ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་བོད་སོག་དབར་སོག་པའི་རྒྱལ་           ས་ཨུར་གར་བཞག་པའི་ཆིངས་ཡིག   ༄༅། །བོད་དང༌། སོག་པོ་གཉིས་མན་ཇུ་ྋགོང་མའི་དབང་འོག་ནས་ཐོན་ཏེ་རྒྱ་ནག་ནས་ཁག་ ཁག་བྱས། རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་གཞུང་ཞིག་བྱས་ནས། སོག་བོད་གཞུང་གཉིས་ཕན་ཚུན་རྒྱུན་ དུ་ཆོས་ལུགས་གཅིག་པའི་མཐུན་ལམ་དང༌། དེ་སྔོན་གྱི་གྲོགས་པོའི་མཐུན་ལམ་ཉེ་རུ་གཏོང་བའི་ ཆེད་དུ། རང་དབང་ལྡན་པའི་སོག་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒྱལ་བློན་ཆེན་ལས་ཚབ་ནིག་ཏ་སྦི་ལིག་ཐུ། ཏཱ་བླ་མ་རབ་བརྟན་དང༌། དམག་སྤྱི་བློན་ཆེན་གྱི་ལས་རོགས། མན་ལི་ཀ་ཀྲར། སྦི་ཙུ། གྲམ་ཀྲིན་འུ་རུན། བོད་ཀྱི་སྐྱབས་མགོན་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་སྐུ་ཚབ་སྐུ་བཅར་མཚན་ཞབས་མཁན་ཆེ་བློ་བཟང་ངག་དབང༌། དངུལ་ཁང་དོ་དམ་མགྲོན་གཉེར་ངག་དབང་ཆོས་འཛིན། དྲུང་ཡིག་དགེ་འདུན་རྒྱལ་མཚན་བཅས་ ནས་གཤམ་གསལ་ལྟར་ཁས་ལེན་བྱེད་རྒྱུ། དོན་ཚན་དང་པོ། ཞྭ་སེར་བསྟན་པའི་བདག་པོ་རྗེ་བཙུན་དམ་པ་སོག་པོའི་ལུང་པའི་བདག་པོར་ལྕགས་ཕག་ལོ། ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༩...

བོད་དོན་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་སྟངས། ༈ རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་དོན་ཚོགས་པས་བོད་དོན་སྐོར་བརྟག་ཞིབ་ནན་ཏན་གནང་རྗེས་སྙན་སེང་ ཕུལ་བའི་ནང་ International Commissionof Jurist’s Report ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༢ ནས་ ༡༩༥༠ བར་བོད་ནང་རྒྱ་མིའི་ཁྲིམས་ཡིག་དང༌། ཁྲིམས་དཔོན། དམག་མི་དང་བསྐོར་བྱ་བ། ཚགས་ཤོག གཞུང་ཚབ་བཅས་རྩ་བ་ནས་མེད་པར་བརྟེན་བོད་རང་བཙན་གཙང་མ་རེད་ ཅེས་འཁོད་འདུག དེ་ལྟར་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་གནས ་སྟངས་ལ་སྔར་ཕན་བློ་ གཡེང་བྱེད་དགོས་པ་བྱུང་མེད། དེ་བཞིན་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་དོན་མཁས་པས་ སླར་ཡང་བོད་དོན་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ The Question of Tibet & The Rule of Law ཞེས་པའི་སྙན་ཐོ་དང༌། ༡༩༦༠ ལོར་བོད་དང་རྒྱ་ནག་མི༡༠དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ ཁབ་ Tibet & the Chinese People’s Republic ཅེས་པའི་བརྙན་དེབ་མཉམ་སྦྲེལ་ རྒྱལ་ཚོགས་སུ་ཕུལ་ཡོད་པས་སོ་སོར་བོད་དེ་བཞིན་ ༡༩༥༡ ལོར་བོད་དང་རྒྱ་ནག་དབར་ གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་མ་བཞག་གོང་བོད་ནི་དངོས་དོན་རང་བཙན་རྒྱལ་ཁབ་ ཅིག་ཡིན་པ་དང༌། ༡༩༥༩...

རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་འཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་  ལུགས་གཉིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་པ།  ༈ ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོའི་ལོ་མཇུག་རྒྱ་ནག་ཡོངས་རྫོགས་་དམར་པོས་དབང་བསྒྱུར་རྗེས་བོད་ས་མདོ་ སྟོད་སྨད་ཁུལ་ལ་རྒྱ་དམག་ལྷག་པར་བརྟེན་༡༩༥༠ ལོར་དགུང་གྲངས་ ༡༦ ལ་ཕེབས་སྐབས་བོད་ ཀྱི་ཆབ་འབངས་ལྷ་སྡེ་མི་སྡེ་ཐུན་མོང་ནས་གསོལ་བ་བཏབ་པ་བཞིན་ལོ་དེའི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས ་་༡༧ ཉིན་ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས། ཁྲིམས་ཀྱི་ཉེས་ཆད་ཕོག་སྟེ་བཙོན་རར་ཡོད་ པའི་བཙོན་པ་ཡོངས་μྣགརྐྱ་གློད་འགྲོལ་གནང༌། སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་དང༌། བལ་ཡུལ། འབྲུག་བཅས་ ནས་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཀྱི་འཚམས་འཕྲིན་ཕུལ་བ་དང༌།   ཐ་ན་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་འཁྲིད་མའོ་ཙེ་ ཏུང་ནས་ཀྱང་ “ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་པར་བཀྲ་ ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ།” ཞེསཏར་འཕྲིན་ཕུལ་ཡོད། ཡང་ ༡༩༤༧ ལོར་རྒྱ་གར་རང་བཙན་ཐོབ་རྗེས་རྒྱ་ གར་གྱི་སྲིད་བློན་དང་པོ་ནེ་རུས་དེ་སྔའི་རྒྱ་གར་དབྱིན་གཞུང་ནང་བཞིན་བོད་དང་རྒྱ་གར་དབར་ འབྲེལ་བ་མུ་མཐུད་ཡོང་བའི་ཞལ་བཞེས་ཡོང་ཐབས་བོད་གཞུང་ལ་གནས་ཚུལ་ཕུལ་བར་བོད་གཞུང་ ནས་ཀྱང་དེ་དོན་ཡོང་བའི་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད།...

རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་འཕྲེང་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་དུས་སྐབས། ༈ ཕྱི་ལོ་ ༡༦༤༢ ལོར་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་བོད་ལྗོངས་ཡོངས་ལ་མངའ་དབང་བསྒྱུར་ཏེ་ བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་གཞུང་དབུ་བརྙེས། ལོ་དེར་མན་ཇུའི་ རྒྱལ་པོ་དང་པོ་ཤུན་རྩེ་ནས་ྋགོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་རྒྱ་ནག་ལ་གདན་ཞུས་སྐབས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ གྱི་རྒྱལ་པོ་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ལྟར་གུས་བཀུར་བརྩི་མཐོང་དང་བཞུགས་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད།   དེ་ ལྟར་རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མཉམ་གྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་བླ་སློབ་མཆོད་ཡོན་གྱི་བརྩི་མཐོང་སྲིད་ན་མ་གྲགས་ པའི་བསྟི་བསྟང་ཆེན་པོ་ཞུས་འདུག སྐབས་དེར་གོང་མ་ཤུན་རྩེ་ནས་ྋརྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོར་ མཚན་གསོལ་འཇའ་ས་གསེར་ཐམ་ཕུལ་བ་དེའི་ཁ་རིས་བརྗོད་ཚིག་ཏུ་ནུབ་ཕྱོགས་དགེ་བའི་ཞིང་ གི་ྋརྒྱལ་དབང་ས་སྟེང་ཡོངས་ཀྱི་བདག་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཛྲ་དྷ་ར་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་ཐམ་ ཀ་ཞེས་འཁོད་པའི་བརྗོད་དོན་ནས་བོད་རྒྱ་ཁོངས་མིན་པ་གསལ་པོ་རྟོགས་ཐུབ། དེ་བཞིན་ྋགོང་ ས་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་རྒྱ་ནག་ཅིན་རྒྱལ་པོར་མཉ་ཤྲི་ཞེས་ཆེ་བརྗོད་ཀྱི་མཚན་གནས་གནང་བ་ དེ་ནས་བཟུང་དེ་སྔ་ཏཱ་ཅིང་ཞེས་འབོད་པའི་མིང་དེ་བསྒྱུར་ནས་མན་ཇུ་གོང་མ་ཞེས་པའི་མིང་དེ་ ཆགས་ཡོད།...

བོད་ནི་་ལོ་རྒྱུས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རང་བཙན་གཙང་                        མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན།                 བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་སྙིང་བསྡུས།   ༄༅། །བོད་གངས་ཅན་ཞེས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད། ཆེས་སྔ་བའི་དུས་བོད་ཀྱི་ཡུལ་ཆ་ ཤས་རྒྱ་ཆེ་བ་རྒྱ་མཚོ་ཡིན་པ་དང༌། རིམ་གྱིས་མཚོའི་རྒྱུན་སྐམ་ནས་ཡུལ་ལྗོངས་ཆགས། དེ་ནས་ མིའི་འགྲོ་བ་བྱུང་ཞིང༌། དེ་ཡང་མིའི་འགྲོ་བ་ནི་འཕགས་མཆོག་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིརྣམ་སྤྲུལ་ཕ་ སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌།    མ་སྒྲོལ་མའི་རྣམ་སྤྲུལ་མ་བྲག་སྲིན་མོ་གཉིས་འདུས་པ་ལས་ བྱུང་བ་ཡིན་པ་རེད། གངས་ཅནབོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཁྱོན་ནི་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་འབུམ་ ༢༥ ཡིན་ཞིང༌། རྒྱ་ཁྱོན་དེ་ནི་བལ་ཡུལ་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་ལྔ་བཅུ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པ་དང༌། ཁོར་ཡུག་ནི། ཤར་དུ་རྒྱ་ནག་དང༌། སོག་པོ། ནུབ་ཏུ་བལ་ཡུལ་དང༌།  རྒྱ་གར།  པ་ཀི་སི་ཐན།  ཨབ་གྷ་ནི་སི་ཏན།  བྱང་དུ་ཏུར་ཀི་སི་ཏན་ ཤིང་ཅང དང༌།  ཨུ་རུ་སུ།  ལྷོ་རུ་འབྲུག་དང༌། ...